بررسی تعداد کانال دندان کانین فک پایین با دو روش رادیوگرافیک و شفاف‏ سازی در یک جمعیت ایرانی

مقدمه: عدم آگاهی از آناتومی و فرم کانال ریشه می‏تواند موجب بروز اشتباهاتی در تشخیص و طرح درمان گردیده و درمان را با شکست مواجه نماید. دندان کانین فک پایین معمولاً تک ریشه است ولی طبق مطالعات انجام شده ممکن است دارای دو ریشه یا دو کانال یا بیشتر باشدو در این موارد رادیوگرافی به عنوان یکی از ابزار‏های تشخیص در اعمال اندودنتیک دارای محدودیت‏هایی به دلیل دو بعدی بودن آن می‏باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی تعداد ریشه و کانال دندان کانین فک پایین با استفاده از رادیوگرافی دیجیتال در زوایای مختلف و مقایسه آن با روش شفاف‏سازی بود. مواد و روش‏ها: این مطالعه از نوع تستی تشخیصی بود. 200 دندان کشیده شده کانین فک پایین انسان مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا از دندان‏ها رادیوگرافی دیجیتال (ccd) از نمای مزیو دیستالی، باکولینگوالی و 20 درجه مزیالی تهیه شد. ارزیابی رادیوگرافی توسط دو مشاهده‏گر (یک متخصص رادیولوژی فک، دهان و صورت و یک متخصص درمان ریشه) به صورت جداگانه انجام گردید. سپس شفاف‏سازی دندان‏ها انجام شد. آنالیز داده‏ها با استفاده از نرم افزار spss با ویرایش 17 و a mc namar انجام شده و 05/0>p معنی‏دار تلقی شد. یافته‏ ها: از 200 دندان کانین فک پایین مورد بررسی 6 دندان دو ریشه بوده است. در بررسی به روش شفاف‏سازی 183 دندان (5/91%) تک کانال و 17 مورد (5/8%) دو کانال بودند که 3 دندان نوع iii و 8 دندان نوع ii بودند. نتایج رادیوگرافی دیجیتال از نظر تعداد کانال در نمای باکولینگوال نشان داد که 198 دندان (99%) تک کانال و 2 مورد (1%) دو کانال هستند که در مقایسه با شفاف‏سازی معنی‏دار بود (001/0>p).در یافته‏های رادیوگرافی دیجیتال از نمای مزیودیستال 180 دندان (90%) تک کانال و 20 دندان (10%) دو کانال بودند که در مقایسه با شفاف‏سازی معنی‏دار نبود (25/0p=). در نمای 20 درجه مزیالی 192 دندان (96%) تک کانال و 8 دندان (4%) دو کانال بودند که در مقایسه با شفاف‏سازی معنی‏دار بود (012/0=p). نتیجه گیری: در این مطالعه آزمایشگاهی تنوعات آناتومیکی در دندان کانین شرح پایینی داشت. در بین دو روش رادیوگرافی دیجیتال و شفاف‏سازی اختلاف آماری معنی‏داری یافت نشد.